Wernisaż wystawy ikon

Niech przeto nikt nie staje przed ikoną, jeśli zamierza co innego niż znaleźć się po drugiej stronie tego świata lub jeśli trwoży go nazbyt skupiona cisza. Tam, po niewidzialnej stronie, można, pokonując trud rozumienia siebie, zrozumieć niepojętą treść życia. Oto okno, które otwiera szansę porozumienia z samym sobą, z kimś, kto jest
w tobie, lecz inaczej, niźli sądzisz, że jesteś w sobie. Tam przestrzeń dla tych, co wybierają to, co niemożliwe, nieosiągalne i niewytłumaczalne.

Andrzej Turczyński

„Mistrz niewidzialnej strony”

Wyjątkowa uroczystość, 17 września br., miała miejsce w Muzeum Regionalnym im. Adama Fastnachta
w Brzozowie. W sali konferencyjnej brzozowskiego ratusza zgromadzili się miłośnicy sztuki, by wziąć udział
w wernisażu wystawy ikon repliki części ikonostasu z cerkwi w Uluczu. Wprawdzie to nie pierwsza powarsztatowa wystawa ikon w Muzeum Regionalnym w Brzozowie, ale po raz pierwszy ikony, które powstały w czasie warsztatów zostały przekazane w darze brzozowskiemu muzeum. Warsztaty prowadzone przez znaną bieszczadzką ikonopisarkę Jadwigę Denisiuk, odbywały się w Muzeum Regionalnym.  

Prowadzący spotkanie Agnieszka Adamska – dyrektor Muzeum Regionalnego w Brzozowie oraz Tadeusz Stępień – prezes Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Wsi Grabownica Starzeńska zainaugurowali wieczór, witając zaproszonych gości, wśród których byli: poseł do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Adam Śnieżek, w imieniu posła do Parlamentu Europejskiego Bogdana Rzońcy – Jerzy F. Adamski, przewodniczący Rady Powiatu Brzozowskiego Henryk Kozik, radna Rady Powiatu Brzozowskiego Magdalena Korona, radne Rady Miejskiej w Brzozowie Aleksandra Haudek i Aneta Masłyk, Jadwiga Denisiuk z pracowni „Veraikon” w Cisnej, dyrektor GOK w Nozdrzcu Edyta Serwatka, dyrektor Zespołu Szkół Nr 1 w Przysietnicy Wiesław Pałka, emerytowana dyrektor brzozowskiego muzeum Halina Kościńska, sołtys sołectwa Grabownica Starzeńska Dominik Arendarczyk oraz sympatycy muzeum. 

Grupa pasjonatów-artystów: Justyna Kostecka, Anna Sawicka, Zofia Wojnar, Izabela Gaweł, Aneta Rzeszut, Danuta Kusińska, Małgorzata Habrat, Katarzyna Lubińska, Ewa Czyżowska, Tomasz Bartnicki, Edyta i Mariusz Serwatkowie, Ida Stępień, Radosława Zygarowicz-Borek, Agnieszka Mrozek oraz Monika i Paweł Piątkowie przez kilka tygodni malowała repliki ikon ikonostasu z XVII-wiecznej cerkwi w Uluczu. Projekt pn. „Rozwój aktywności twórczej mieszkańców powiatu brzozowskiego – namalowanie repliki ikonostasu z zabytkowej cerkwi w Uluczu” sfinansowany został  z programu NCK. „Zadanie zrealizowano ze środków pozostających w dyspozycji Dyrektora Narodowego Centrum Kultury w ramach programu EtnoPolska. Edycja 2022″.

Wnioskodawcą projektu było Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Wsi Grabownica Starzeńska. Rolę instruktora pełniła Jadwiga Denisiuk z pracowni „Veraikon” z Cisnej, osoba, która od kilkudziesięciu lat propaguje sztukę malowania ikon, zaś opiekę merytoryczną sprawował dyrektor Muzeum Archidiecezjalnego w Przemyślu ks. Marek Wojnarowski.

Jednym z cenniejszych zabytków powiatu brzozowskiego jest drewniana cerkiew dawnej parafii greckokatolickiej pod wezwaniem św. Mikołaja we wsi Ulucz. Wzniesiona w XVI w., użytkowana do 1947 r. Był to ważny ośrodek pielgrzymkowy. W cerkwi znajdował się ikonostas z 1682 r., który został przeniesiony z powiatu brzozowskiego, do Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku.

W ramach projektu grupa wolontariuszy, pod nadzorem technicznym Pracowni Ikon „Veraikon” z Cisnej
i merytorycznym dyrektora Muzeum Archidiecezjalnego w Przemyślu, namalowała repliki 11 ikon z opisanego ikonostasu, które zostały przekazane za darmo partnerowi projektu Muzeum Regionalnemu w Brzozowie
i znajdują się na stałej ekspozycji dokumentującej dziedzictwo kulturowe powiatu brzozowskiego. Wolontariusze to osoby, które odbyły kursy malowania ikon, tworzą nieformalną grupę działającą przy Muzeum Regionalnemu
w Brzozowie. Dotychczas swoje prace – ikony karpackie – prezentowały na wystawach w Muzeum w Brzozowie,
w „Małym skansenie” w Grabownicy Starzeńskiej oraz w Centrum Kultury Foresterium w Zagórzu.

W ramach projektu został zrealizowany film prezentujący dziedzictwo kulturowe obszaru i realizację projektu, emitowany w TVP3 Rzeszów i mediach społecznościowych.

Proces tworzenia każdej ikony wymaga skupienia, modlitwy, precyzji oraz odpowiedniej ilości czasu, minimum około miesiąca, w zależności od techniki, stopnia trudności i rozmiaru ikony.

W ramach projektu powstały ikony: Święty Jan Chrzciciel <Anioł Pustyni> (autorki: Justyna Kostecka, Anna Sawicka), Matka Boska Eleusa Werchracka (autor: Zofia Wojnar), Chrystus Pantokrator (autor: Izabela Gaweł), Wniebowstąpienie Pańskie (autorzy: „Veraikon”, Aneta Rzeszut), Deesis (autorki: Danuta Kusińska, Małgorzata Habrat, Katarzyna Lubińska, Izabela Gaweł), Święty Piotr <z kluczami> (autor: Ewa Czyżowska), Święty Mateusz Ewangelista (autor: Tomasz Bartnicki), Święty Marek Ewangelista (autorzy: Edyta i Mariusz Serwatkowie), Święty Paweł (autor: Ida Stępień), Święty Jan Ewangelista (autorki: Radosława Zygarowicz-Borek, Agnieszka Mrozek), Święty Łukasz Ewangelista (autorzy: Monika i Paweł Piątkowie).

Zgromadzeni mogli wysłuchać prelekcji ks. Marka Wojnarowskiego na temat „Ikona jako dzieło sztuki i modlitwa”. Ikona jako taka nie jest przedmiotem kultu, lecz służy jako łącznik między wiernym a Chrystusem i społecznością świętych. Pomaga przezwyciężyć to wszystko, co zwykle krępuje naszą świadomość życia w obecności Boga.

Patronat honorowy nad imprezą objął poseł na Sejm RP Adam Śnieżek.

ag

fot.: Marek Marański