Patroni muzeum

Adam Fastnacht / Stanisław Dydek

Stanisław Dydek

Twórca Muzeum Pożarnictwa w Starej Wsi, należał do coraz mniej licznego grona prawdziwych patriotów lokalnych – społeczników, którzy swoje pasje życiowe realizują bez reszty. Urodził się w Starej Wsi 8 kwietnia 1926 r. w rodzinie stolarza Sanockiej Fabryki Wagonów Jana Dydka i Wiktorii z domu Nagay. Podstawy edukacji zdobył w rodzinne miejscowości w szkole powszechnej (1932–1939) i w ośrodku tajnej oświaty w kolegium jezuickim, gdzie w 1943 r. zdał małą maturę. Egzamin dojrzałości złożył w 1946 r. w Liceum Ogólnokształcącym w Brzozowie.

Kontynuował naukę podczas studiów w Wydziale Komunikacji Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, przekształconym w Politechnikę Krakowską. Jako wybijający się student swoim zaangażowaniem szybko zdobył uznanie prof. Stefana Ziemby (1907–1994), dzięki czemu już po pierwszym roku studiów został zatrudniony w charakterze nauczyciela akademickiego. Równolegle do studiowania pracował jako asystent w Katedrze Mechaniki Teoretycznej (1947–1950) i w Katedrze Silników Samochodowych i Lotniczych (1950–1951). Jesienią 1951 r. uzyskał stopień magistra nauk technicznych inżyniera mechanika. Dzięki wsparciu swego mistrza naukowego prof. Stefana Ziemby został jego asystentem w Katedrze Mechaniki Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie. Jednak w panującym wówczas stalinizmie jego przywiązanie do wartości religijnych i narodowych spowodowało zwolnienie go ze stanowiska wiosną 1952 r.

Młody absolwent renomowanej uczelni po powrocie w rodzinne strony został chętnie przyjęty do pracy jako nauczyciel w Technikum Budowy Samochodów w Sanoku, gdzie uczył wiodących przedmiotów: mechaniki, budowy samochodów i budowy silników samochodowych (1952–1961). Sumienność i osiągnięcia dydaktyczne umożliwiły mu szybki awans – jako 28-latek został zastępcą dyrektora szkoły do spraw pedagogicznych (1954–1955), a następnie sprawował funkcję dyrektora szkół mechanicznych (1955–1959). Wymagał wiele od uczniów i kolegów, ale znany był również z tego, że nie pobłażał samemu sobie. Jego patriotyczna postawa, a zwłaszcza zgoda na zorganizowanie w szkole apelu rocznicowego z okazji uchwalenia Konstytucji Trzeciego Maja w 1958 r. doprowadziła w konsekwencji do jego rezygnacji ze stanowiska.

Jako ceniony profesjonalista przeszedł wówczas do pracy w Sanockiej Fabryce Autobusów w Sanoku. Pełnił kolejno funkcję kierownika Działu Organizacji i Zarządzania (1959–1960), Prototypowni i Badań (1960–1961), Działu Lakierniczo-Wykończeniowego (1961–1962) i Wydziału Tłoczni (1962–1963), a następnie głównego technologa (1963–1972), szefa zespołu do spraw rozwoju przedsiębiorstwa (1972–1973), głównego specjalisty do spraw rozwoju i przygotowania inwestycji (1973–1976) i zastępcy dyrektora do spraw zaopatrzenia i kooperacji (1976–1982). Podczas pracy w Autosanie zorganizował i kierował studiami zaocznymi Politechniki Krakowskiej w Sanoku (1963–1968).

Przejście na emeryturę (1982) nie osłabiło jego aktywności. Wprost przeciwnie, zaangażował się w jeszcze większym stopniu w działalność społeczną w rodzinnej miejscowości, przede wszystkim w szeregach OSP, której prezesurę objął w okresie stanu wojennego (1982–1997). Udzielał się zwłaszcza w staraniach o rozbudowę domu strażaka (1982–1989), a w międzyczasie doprowadził do utworzenia Muzeum Pożarnictwa w Starej Wsi (1986). Nieprzeciętna pracowitość błyskawicznie zapewniła mu autorytet wśród braci strażackiej. Stąd też w strukturach ZOSP pełnił funkcje członka Zarządu Miejsko-Gminnego w Brzozowie (1983–1991), wiceprezesa Zarządu Miejsko-Gminnego w Brzozowie (1991–1996), członka ZW w Krośnie (1983–1996) i członka ZG w Warszawie (1983–1987).

Ponadto jako przewodniczący Rady Sołeckiej w Starej Wsi (1984–1990) potrafił przełamywać marazm i skutecznie zaktywizować społeczność lokalną, czego owocem było m.in. zainstalowanie oświetlenia elektrycznego głównej drogi w miejscowości (1984–1988), zdobycie tytułu „Najczystsza wieś województwa krośnieńskiego” (1986), utworzenie parkingów koło kościoła i cmentarza (1983–1985) oraz zmiana lokalizacji oczyszczalni ścieków (1984–1990).

Jako osoba głęboko wierząca aktywnie uczestniczył w życiu Kościoła lokalnego. Przewodniczył Radzie Parafialnej w Starej Wsi (1985–1992). Przyczynił się do renowacji miejscowego cmentarza parafialnego (1985–1987) i ufundowania na nim Pomnika Wiary i Ojczyzny (1987). Współorganizował obchody rocznicowe 50-lecia powstania ośrodka tajnego nauczania w kolegium jezuickim (1989) i 50-lecia chóru i orkiestry parafialnej (1992). Pełniąc funkcję prezesa Parafialnego Oddziału Akcji Katolickiej (1996–2000), zainicjował m.in. powstanie czasopisma parafialnego „Pod Parnasem” (1996), a kierowane przez niego ogniwo Akcji Katolickiej stało się wzorowym oddziałem w skali archidiecezji.

Realizował się z upodobaniem w publicystyce, która była dla niego namiastką przerwanej w młodości pracy naukowej. Zawsze drobiazgowo analizował badaną problematykę i przedstawiał ją w sposób, który stanowiłby wzorzec dla niejednego naukowca. Szczegółowe kwerendy, liczne pytania o wyjaśnienie sekretów przeszłości i kreślenie dziejów poprzez sylwetki konkretnych osób były niejako znakiem firmowym opracowań jego autorstwa. Napisał kilkanaście książek i broszur, m.in. Stulecie kopalnictwa naftowego w Starej Wsi 1892–1992 (1992), Brzozowskie tradycje pożarnicze (1994), Stara Wieś. Z dziejów wsi i sanktuarium (1996), Zespół Szkół Mechanicznych w Sanoku 1946–1996 (1997), Szkoła obywatelskiej służby. Z dziejów Ochotniczej Straży Pożarnej w Brzozowie 1874–1994 (1999) oraz Ludzie spod znaku św. Floriana. Zarys dziejów ochrony przeciwpożarowej ziemi brzozowskiej na tle Podkarpacia i kraju 1865–2001 (2001). Zamieścił ponad 300 artykułów w opracowaniach zbiorowych, a także na łamach czasopism  naukowych, regionalnych i lokalnych, m.in. „Muzealnego Rocznika Pożarniczego”, „Nowego Podkarpacia”, „Pod Parnasem”, „Przeglądu Pożarniczego”, „Rolnika Polskiego”, „Strażaka”, „Wiadomości Brzozowskich”, „Zeszytów Brzozowskich”, „Zeszytów Strażackich” i „Zielonego Sztandaru”.