KONFERENCJA HISTORYCZNA „Podkarpacie 1944-1945. Trudny czas naszej historii”
Wczorajszego wieczora – 27 sierpnia – w Muzeum Regionalnym w Brzozowie zgromadzeni goście wzięli udział w konferencji, którą brzozowska instytucja kulturalna zorganizowała wspólnie z Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie.
Spotkanie, które uroczyście otworzył dyrektor muzeum Jerzy F. Adamski, zaszczycili swą obecnością: Krzysztof Stygar – reprezentujący posła na Sejm RP Andrzeja Zapałowskiego, Krzysztof Fal – przewodniczący Zarządu Regionu Podkarpacie NSZZ „Solidarność”, Tadeusz Majchrowicz – przedstawiciel Polski i „Solidarności” w Europejskim Komitecie Ekonomiczno-Społecznym, ks. Antoni Moskal, dr Krzysztof Buczek – radny Rady Powiatu Krośnieńskiego, Andrzej Łach – radny Rady Miejskiej w Brzozowie, dr Edward Marszałek – rzecznik prasowy Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Krośnie, Tomasz Baran – Zastępca Nadleśniczego Nadleśnictwa Stuposiany, prof. Jan Olszewski – członek Rady Muzeum Regionalnego w Brzozowie, Bogdan Dytko – dyrektor MOSiR w Brzozowie, przewodnicy beskidzcy z Sanoka, Leska i Jasła oraz sympatycy muzeum i pasjonaci historii.
IPN reprezentował Artur Brożyniak, który wygłosił referat „Zniszczenie Dylągowej przez nacjonalistów ukraińskich”, miejscowości położonej na Pogórzu Przemyskim, która w okresie międzywojennym i powojennym leżała w granicach powiatu brzozowskiego. Spotkanie z Antonim Derwichem – autorem książki „Utajone w bieszczadzkim lesie. Brenzberg 1944” poprowadził kustosz Mateusz Podkul.
Antoni Derwich – leśniczy w Zyndranowej, później przeniósł się do pracy w Bieszczadach, m.in. w Nadleśnictwie Stuposiany i w Bieszczadzkim Parku Narodowym. Autor przewodnika „Ścieżka Przyrodniczo-Historyczna w Dolinie Górnego Sanu” i przewodnika po Bieszczadzkim Parku Narodowym Gdy pod koniec lat 80. objął leśnictwo Bukowiec. W latach 1972-1977 pełnił funkcję kierownika podgrupy GOPR Dukla. Był wówczas leśniczym w Nadleśnictwie Dukla. W latach 1978-1990 przez trzy kadencje był członkiem Rady Grupy Bieszczadzkiej GOPR. W 1985 roku był w grupie „ratowników z powietrza” do współpracy z MI-2, brał udział w szkoleniach i akcjach ze śmigłowcem, wykonywał serie zastrzyków zleconych przez lekarzy… Jego punkt ratunkowy w Mucznem stał się swego rodzaju ośrodkiem zdrowia. Tysiące godzin spędzonych na patrolach i dyżurach, setki interwencji i prawie półtorej setki akcji ratunkowych. Kiedyś bardzo dużo fotografował, organizował wystawy, promował przyrodę gór. Dziś emerytowany leśnik i honorowy członek GOPR od 2022 r. – to drugi w historii taki honor dla bieszczadzkiego leśnika. Antoni Derwich wziął udział w 126 wyprawach ratunkowych w górach. Przepracował społecznie prawie 9000 godzin na rzecz GOPR. Miał też szczęście i determinację, by odkryć mroczną prawdę o zbrodni na Brenzbergu i ujawnić ją światu. Spisana przez niego i opublikowana relacja świadka tragedii Alojzego Wiluszyńskiego pt. „Pochodzę z Tarnawy Niżnej” (Lesko 1993) rozpoczęła długi proces upamiętniania tamtej tragedii.
Podczas dyskusji głos zabrał m.in. ks. Antoni Moskal. W czasie spotkania można było zakupić książkę dr. Tomasza Berezy (IPN Rzeszów) pt. „Zbrodnie Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów i Ukraińskiej Powstańczej Armii na Kresach Południowo-Wschodnich II Rzeczypospolitej (1939-1945) w dokumentach. Studia i materiały”.
